OLERKIA (azterketa)
Poesia hitza entzuterakoa hitz arrotzak , arraroak eta ulertzeko zailak etortzen zaizkigu burura.
Poeta frikiak eta arraroak zirela pentsatzen zen. Bere buruarekin pentsatzen zutelako. Askotan poetak elkartu egiten ziren beraien artean hitz egiteko.
Poesia hitza latinetik “poiesis” da eta “sortu egin” esan nahi du.
Antzinako festetan musika, dantza eta poesia agoten zen. Batez ere poesia lirikoa.
Erdi haroan XVII mendetik XVII mendeen arteak genero lirikoak garrantzi handia zuen. Gero XX mendean abangoardiako mugimenduak hartu zuten garrantzia.
Egileek kezkak, bizi-esperientzia… espresatzen zituzten. Literatura baliabideak erabiltzen zituzten horretarako adibidez errepikapenak, anaforak…
Narrazioaren eta poesiaren desberdintasuna da poesiak errima duela, eta etenean irakurtzen dela.
Neurria XX menderaino zehatza zen baina XX mendetik aurrera neurri librea sortu zen.
Poesiak errima edukitzeko lerroen bukaerako hitzak bukaera antzekoa zuten.
Neurri mota asko zeuden adibidez, zortziko txikia eta zortziko handia biek zortzi lerro dituzte baina zortziko txikiak 7/6 silaba ditu eta zortziko handiak 10/8 silaba eta biak errima bikoitietan dute. Beste aldetik hamarreko txikiak eta hamarreko handiak daude, biek hamar lerro dituzte, baina hamarreko txikiak 7/6 silaba ditu eta hamarreko handiak 10/8 silaba ditu, biek errima bikoitietan eta koplari dagokionez kopla txikia eta kopla handia daude biak lau lerro dituzte, baina kopla txikiak 7/6 silaba ditu eta kopla handiak 10/8 silaba.
XX mendeko euskal poetak olerkien estrukturak alde batera utzi zituzten eta libre idazten hasi ziren.
Lehen euskal liburu-poeta 1545ean idatzi zen “Linguae Vasconum primitae” izenekoa eta Bernart Etxeparek idatzi zuen.
Idazlea apaiza izan arren, bere gaiak ausartak izan ziren. Gaiak amodiozkoak, biografiak, bizi-esperientziak.. izan ziren.
Zerbait izugarria gertatuko da herri honetan
Gabriel García Marquezek idatzitako istorio bat da. Guri ahoz eta paperez iritsi zaigu; 4Eko ikasleak gara hartzaileak.
Kontakizun onen xedea entretenitzea eta ikaskizun bat ematea da.Hamar ahapaldiz osatuta dago eta prosaz idatzia dago.
Ipuina emakume batek edukitzen duen presentimentuari buruz doa.
Lehenengo ahapaldian ama goizean jaiki eta susmo txar bat edukitzen duela kontatzen dio bere semeari. Hondoren bigarren eta zortzigarren ahapaldien artean susmo txar hori nola zabaltzen den kontatzen digu eta amaitzeko bederatzi eta hamargarren ahapaldian jendea nola joaten den herritik eta nola erretzen dituen bere etxeak kontatzen digu.
Istorio onen narratzailea kampo diegetikoa da eta denbora kronologikoki gertatzen da, elkarrizketak ere badaude estilo zuzenean. Pertsonaiak sinpleak dira : Ama, seme-alaba, semearen lagunak, harakina, herritarrak, abereak, etxeko bat..
Kontakizunean agertzen diren tokiak objetiboak dira adibidez; etxea, bilar lekua, plaza, haragitegia, herria, kale nagusia…
Istorioaren zehar figura literarioak agertzen dira adibidez:
Deskripzio bat ateratzen da eta horrela esaten du “Beroa egiten du”. Pertsonifikazio bat ere badago eta horrela esaten du “Zorigaitza ez da gure etxe bakartietara etorriko” eta amaitzeko hiperbolea istorio osoan zehar gertatzen dena da.
Denbora kronologikoa da, dena egun batean gertatzen da. Goizean amak semeari bere susmo txarra kontatzen dio, eguerdian semeak billarrean galtzen du eta harategietako haragia xahutu egiten da. Bazkalorduan txoritxo bat agertzen da plazaren erdian eta amaitzeko arratsaldean etxeak erretzen dituzte eta amak berriz ere gogoratzen du berak goizean sentitutako susmo txarra. Egitura zirkularra du amak goizean esandakoarekin amaitzen delako istorioa.
Istorio honen ikaskizuna da zurrumurru edo susmo txikiak handituz joan daitezkeela eta hondori txarrak izan ditzakeela.
Nire iritzia da zurrumurru batek ezin duela horrelako hondamendia sortu, baina ados nago ahal direla zabaldu eta ahal dutela kalte handiak egin.
Olatz Calleja
OLERKIA
OLERKIA
Poesia hitza entzutean: hitz arrotzak, ulertzeko zailak, hizketa-gai bitxia, ez jende arruntarentzat baizik eta sentsibilitate bereziko jendearentzat…
Poetak freaky edo arraroak. Beste mundu batean bizi.
Beraien artean pentsamenduak partekatu.
POESIAREN SORRERA
- Poesia latinetik dator, “Poiesis” hitzetik, eta hau Grekotik dator, “Sortu egin” esan nahi duela.
- Antzinako greziar jai handitan musika dantza eta poesia zegoen.
- Lirikak garrantzi handia
- Erdi aroan bide berriak:
- XIII-XVIII mendeetan genero lirikoak indar handia zuen, urrezko aroan zegoen.
- XX. mendean abangoardiako mugimenduek sortu ziren formari dagokionez
- XIII-XVIII mendeetan genero lirikoak indar handia zuen, urrezko aroan zegoen.
OLERKIEN EZAUGARRIAK
- Egilearen kezkak, sentimenduak, bizi-esperientziak agertzen dira.
- Ikuspegi pertsonaletik barne-mundua adierazten da, horregatik subjektiboa.
- Literatur baliabideak erabiltzen dira, hizkuntza era berezian baliatuz.
- Bere helburu nagusia edertasuna lortzea.
- Oso garrantzitsua da ideiak nola adierazten diren.
- Errepikapenak, anaforak eta paralelismoak erabiltzen dira erritmoa sortzeko
- Narraziotik olerkia bereizten duena erritmoa da eta hasierako kantuarekin lotuta dago.
- Etenak eginez irakurtzen dira.
- Bi baliabide nagusi:
- NEURRIA: Neurri zehatza XX. mendera arte.
- NEURRIA: Neurri zehatza XX. mendera arte.
- ERRIMA: Lerroen bukaeran antzeko ahotsak errepikatzea
NEURRI MOTAK
- Zortziko txikia: Zortzi lerro, 7/6 silabak tartekatuz eta bikoitiek errima.
- Zortziko handia: Zortziko txikikoei eskema,10/8 silabakoak dira.
- Hamarreko txikia: Hamar lerro daude, 7/6 silabak tartekatuz, bikoitiek errima.
- Hamarreko handia: Hamarreko txikiaren eskema, 10/8 silabakoak.
Beste neurri batzuk (koplak) eskerako eta errondarako oso erabiliak izaten dira.
- Kopla txikiak: 4 lerro, 7/6 silabak tartekatuz eta lerro bikoitietan errima.
- Kopla handiak: 4 lerro, 10/8 silabak tartekatuz eta lerro bikoitietan errima.
Euskal poetak bertsolaritzatik urrundu. Geroztik, poema libreak, neurri eta errima gabeak hasi ziren. Errepikapenarekin, anaforarekin eta paralelismoarekin erritmoa sortzen ditu.
LEHEN EUSKAL OLERKIAK
- 1545ean lehen poema liburua idatzi Bernat Etxeparek: “Linguae Vasconum Primitiae”.
- Apaiza, baina olerki modernoak eta ausartak idatzi.
- Era askotako gaiak landu: erlijiosoak, amodiozkoak, emakumeekiko maitasuna, autobiografia, euskararen goraipamenak...
ASTOA ETA MENDOA
ALEGIAK
Animaliak protagonistak diren istorio laburrak.Ikaskizun moral bat edukitzen dute bukaeran. Prosan edo bersoan idatziak egoten dira.
Gozatzeko eta gogoetarako bidea ematen dute
MUNDUKO ALEGI FAMATUENAK:
Munduko alegilari famatuenak Esopo, Fedro, La fontana, Samadiego…
Egile hauek alegiak euskarara itzulituak izan dira.
EUSKALDUN ALEGILEAK:
Eskal alegilee famatuenak Juan Antonio, Bizenet Mogel, Iturriaga, Artxu eta Oxobi dira.
ALEGIEN EGITURA:
Alegiek egitura erraza dute, eta hizkuntza ere zailtasunik gabekoa izaten da. Horregatik erabiltzen dira hizkuntzak irakasteko.
ALEGIEN HELBURUA:
Irakastea, plazerra ematea eta gogoeta bultzatzea da alegien helburua.
ALEGIEN ARBASOAK:
Alegiek ondore oso aberatsak utzi dizkigute. Antzinako euskaldunek ezagutza handiak zituzten naturaz eta abereen izaeraz.
ALEGIETAN ATERATZEN DIREN EGITURAK:
Alegietan ateratzen diren egiturak dira etopeiak eta prosopopeia.
Etopeiak pertsona baten ohiturak eta jardunbide moralak deskribatzen ditu. Prosopografia gizakien portaerak eta ezaugarriak animaliei ematen dizkio, adibidez animaliak hitz egiteko, dantzatzeko… ahalmena edukitzea.
BIZENTA MOGEL:
Euskaraz idatzi zuen lehen emakumea izan zen. 1804an argitaratu zen “Ipuin Onac” alegia liburua, eta horri esker euskal literatura asko aberastu zen.
BILIOGRAFIA:
Bizenta Mogel Azkoitian jaio zen 1782 an. Bizenta eta bere neba osabarekin bizitzera joan zen. Berak osabarekin ikazten zuen Bizentak.
Gozatzeko eta gogoetarako bidea ematen dute
MUNDUKO ALEGI FAMATUENAK:
Munduko alegilari famatuenak Esopo, Fedro, La fontana, Samadiego…
Egile hauek alegiak euskarara itzulituak izan dira.
EUSKALDUN ALEGILEAK:
Eskal alegilee famatuenak Juan Antonio, Bizenet Mogel, Iturriaga, Artxu eta Oxobi dira.
ALEGIEN EGITURA:
Alegiek egitura erraza dute, eta hizkuntza ere zailtasunik gabekoa izaten da. Horregatik erabiltzen dira hizkuntzak irakasteko.
ALEGIEN HELBURUA:
Irakastea, plazerra ematea eta gogoeta bultzatzea da alegien helburua.
ALEGIEN ARBASOAK:
Alegiek ondore oso aberatsak utzi dizkigute. Antzinako euskaldunek ezagutza handiak zituzten naturaz eta abereen izaeraz.
ALEGIETAN ATERATZEN DIREN EGITURAK:
Alegietan ateratzen diren egiturak dira etopeiak eta prosopopeia.
Etopeiak pertsona baten ohiturak eta jardunbide moralak deskribatzen ditu. Prosopografia gizakien portaerak eta ezaugarriak animaliei ematen dizkio, adibidez animaliak hitz egiteko, dantzatzeko… ahalmena edukitzea.
BIZENTA MOGEL:
Euskaraz idatzi zuen lehen emakumea izan zen. 1804an argitaratu zen “Ipuin Onac” alegia liburua, eta horri esker euskal literatura asko aberastu zen.
BILIOGRAFIA:
Bizenta Mogel Azkoitian jaio zen 1782 an. Bizenta eta bere neba osabarekin bizitzera joan zen. Berak osabarekin ikazten zuen Bizentak.
BALADAK
Baladak kontatzeko kantatzeko eta errezitatzeko pieza lirikoak dira.Hasiera batean baladaklirikoak ziren eta poetiko bihurtu ziren.Erabiltzen diren gai nagusiak erlijiosoak, amodiozkoak, garaiko gertaerak,hilketak, familien artekoliskarrak..
Sailkaoena gaiaren arabera:
Eredu epikoa: XV-XVI mendeetakoa, Erdi Aroaren bukaerako gudak, jauntxoek ekintzak eta bizigiroataz hitz egitzen zuten. Adb: Bereterretxen kantorea.
Eredu epiko-lirikoa: XVII mendean, guduari eta maitasunari buruzkoak.
Adb: Egun bereko alarguntsa, Goizian goizik jeiki nunduzun, Brodatzen ari nintzen.
Eredu lirikoa: XVIII mendeko gaiak sinboloen bitartez adierazten eta elkarrizketa, forma izan ohi dute. Amodioa ia gaibakarra eta Euskal Errian bildu dira gehienak Adb: Intsauspeko alaba, eijerra zira maitia, jaun baruak aspaldin, maitia nun ziro... Kepa Junketa trikitilariaren bertsio bat da.
Baladak euskal literaturan:
Baladen esaugarriak:
Oroimena zuten oinarri. Metrikaz eta kantatzen egiten zuten memorian gordetzeko.Memoriaren prosesuari laguntzeko bestelako formulak zeuden.Horietako batzuk:
Errepikapena:Erabiliena zen. Ideiak behin eta berriz errepikatzea, indarra artzeko eta entzutean arreta jartzeko.
Paralelismoa; Ideia bat, berriz erabiltzea baina informazio xeheagoa emanez.
Elkarrizketa: Pertxonaien arteko elkarrizketak.
Errima:Antzeko soinuen bitartez. Entzutean atsegiña egiteko, Adb:
Haltzak ez du biotzik
Ez gaztanberak hezurrik
Enian uste erraitek ziela
Aitunen semek gezurrik
Baladak eta kantu narratiboak:
Baladak kantu narratibo laburrak dira. Ezaugarri bereziak dituzte, besteengatikdesberdintzen dituztenak.
Gaztelaniazkoak erromantzeak dira, bereziak dira gehiengatik, irudiengatik, literatur baliabideengatik...
Euskerazkoak Europako hantza handia dute, gaietan, irudietan.. eta Frantzia iparraldekoak are antza gehiago dute, Europakoengan.
Erdiaroan finkatu zen baladaren estiloa, eta gaur egun arte iraun du.
Ahozko transmisio geruz eta gutxiago erabiltzen joan da, gaur egungo literatura idatzi egiten delako. Herri bakoitzean baladak forma bereziak hartzen ditu. Beti egiten ziren ukituak forman, adibidez: Ahapaldietan banatuta edo errematuak edo ez. Baina aspiko oinarria berdintsua dute guztiek eta elkarrekin konparazioak egin daitezke.
Baladak historio labur baten berri ematen du. Gehienetan hasieratik hasten ziren garrantsitsuena kontatzen. Nolakoak ziren pertsonaiak ez zen esaten, beraren hitzez edo ekintzen jakiten zen nolakoak ziren. Agertzen diren deskripzioak azaleko eta gain-gainekoak izaten dira: berri zehatzik ez zen ematen. Ez dute esaten noizaldatzen den ezana bat.
Gertaera eta tentsio une nagusiak elkarrizketa bidez egiten ziren.
Gertaera bortitzak eta gogorrak izaten dira gaiak: ezinezko maitasunak, indarkeriako heriotzak, hilketak, barrokoak eta antzekoak.
Sailkaoena gaiaren arabera:
Eredu epikoa: XV-XVI mendeetakoa, Erdi Aroaren bukaerako gudak, jauntxoek ekintzak eta bizigiroataz hitz egitzen zuten. Adb: Bereterretxen kantorea.
Eredu epiko-lirikoa: XVII mendean, guduari eta maitasunari buruzkoak.
Adb: Egun bereko alarguntsa, Goizian goizik jeiki nunduzun, Brodatzen ari nintzen.
Eredu lirikoa: XVIII mendeko gaiak sinboloen bitartez adierazten eta elkarrizketa, forma izan ohi dute. Amodioa ia gaibakarra eta Euskal Errian bildu dira gehienak Adb: Intsauspeko alaba, eijerra zira maitia, jaun baruak aspaldin, maitia nun ziro... Kepa Junketa trikitilariaren bertsio bat da.
Baladak euskal literaturan:
Baladen esaugarriak:
Oroimena zuten oinarri. Metrikaz eta kantatzen egiten zuten memorian gordetzeko.Memoriaren prosesuari laguntzeko bestelako formulak zeuden.Horietako batzuk:
Errepikapena:Erabiliena zen. Ideiak behin eta berriz errepikatzea, indarra artzeko eta entzutean arreta jartzeko.
Paralelismoa; Ideia bat, berriz erabiltzea baina informazio xeheagoa emanez.
Elkarrizketa: Pertxonaien arteko elkarrizketak.
Errima:Antzeko soinuen bitartez. Entzutean atsegiña egiteko, Adb:
Haltzak ez du biotzik
Ez gaztanberak hezurrik
Enian uste erraitek ziela
Aitunen semek gezurrik
Baladak eta kantu narratiboak:
Baladak kantu narratibo laburrak dira. Ezaugarri bereziak dituzte, besteengatikdesberdintzen dituztenak.
Gaztelaniazkoak erromantzeak dira, bereziak dira gehiengatik, irudiengatik, literatur baliabideengatik...
Euskerazkoak Europako hantza handia dute, gaietan, irudietan.. eta Frantzia iparraldekoak are antza gehiago dute, Europakoengan.
Erdiaroan finkatu zen baladaren estiloa, eta gaur egun arte iraun du.
Ahozko transmisio geruz eta gutxiago erabiltzen joan da, gaur egungo literatura idatzi egiten delako. Herri bakoitzean baladak forma bereziak hartzen ditu. Beti egiten ziren ukituak forman, adibidez: Ahapaldietan banatuta edo errematuak edo ez. Baina aspiko oinarria berdintsua dute guztiek eta elkarrekin konparazioak egin daitezke.
Baladak historio labur baten berri ematen du. Gehienetan hasieratik hasten ziren garrantsitsuena kontatzen. Nolakoak ziren pertsonaiak ez zen esaten, beraren hitzez edo ekintzen jakiten zen nolakoak ziren. Agertzen diren deskripzioak azaleko eta gain-gainekoak izaten dira: berri zehatzik ez zen ematen. Ez dute esaten noizaldatzen den ezana bat.
Gertaera eta tentsio une nagusiak elkarrizketa bidez egiten ziren.
Gertaera bortitzak eta gogorrak izaten dira gaiak: ezinezko maitasunak, indarkeriako heriotzak, hilketak, barrokoak eta antzekoak.
BRODATZEN ARI NINTZEN
Amodiozko balada bat da.XVIII eta XIV mendekoa da.
Egilea ezezaguna da. Ahoz aho transmititzen joan da. Entretenitzeko eta informatzeko da. Ez dakigu egiazko edo gezurretako istorioa den
GAIA:
Neskato bat bahitua izaten da. Izaten da eta bere buruaz egiten da.
Argumentua:
Neskato batek kapitan bati bere etxera afaltzera gonbidatzen du eta kapitainak esaten dio ezin duela, eta kapitainak gonbidatzen du neskatoari barkora joatera berarekin afaltzera eta deskantsatzera.
Kapitainak afaria lo belarrak jartzen dizkio neskatoari. Jaikitzen denean kapitainari eskatzen dio, berriz ere bere etxera eramatea eta kapitainak ezinezkoa dela esaten dio.
Neskatoak ezin duenez bueltatu bere amarengana, ezpata hartzen du eta bere buruaz egiten du.
Brne egitura:
Hasiera:
Egilea ezezaguna da. Ahoz aho transmititzen joan da. Entretenitzeko eta informatzeko da. Ez dakigu egiazko edo gezurretako istorioa den
GAIA:
Neskato bat bahitua izaten da. Izaten da eta bere buruaz egiten da.
Argumentua:
Neskato batek kapitan bati bere etxera afaltzera gonbidatzen du eta kapitainak esaten dio ezin duela, eta kapitainak gonbidatzen du neskatoari barkora joatera berarekin afaltzera eta deskantsatzera.
Kapitainak afaria lo belarrak jartzen dizkio neskatoari. Jaikitzen denean kapitainari eskatzen dio, berriz ere bere etxera eramatea eta kapitainak ezinezkoa dela esaten dio.
Neskatoak ezin duenez bueltatu bere amarengana, ezpata hartzen du eta bere buruaz egiten du.
Brne egitura:
Hasiera:
ZARAUZKO GIDA TURISTIKOA
TRANSKRIPZIOA
Olatz: Kaixo Lanyu.
Lanyu:Kaixo!
Olatz: Zer moduz?
Lanyu:Ondo.
Olatz: Kontatukoiazu ze in duzun asteburuan?
Lanyu: E ba.. goizian futboleko partidua euki nun hondarribin kontra ta zorionez irabazi in genun ta berandu bukatu zunez ba geo etxea jun nintzan bazkaltzea ta lautan bukau nun ta en seguituan bukau nunian lagunakin geau nitzan.
Olatz:A ze ondo ze lagunakin geldiu ziñan?
Lanyu:Kuadriyakuakin. Ta zuk ze intzenun asteburuan ba?
Olatz:Ba goizo goiz jaiki giñañ 10:00 aldea da en getaira jungiñan, nere lagunakin da geo arratzaldian partidua eukinun.
Lanyu:Joe ze ondo,da irabazi altzenuen
Olatz:Ez
Lanyu: Bueno agur.
Olatz: Agur
EUSKERA BATUA
Olatz:kaixo!LanyuLanyu:Kaixo!
Olatz:Zer moduz?
Lanyu:Ondo
Olatz:Kontatuko didazu zer egin duzun asteburuan?
Lanyu:Bai noski..Goizean futboleko partidua eduki nun,Hondarribiren aurka eta zorionez irabazi egin genuen.Berandu bukatu nuenez, etxera joan nintzen bazkaltzera eta gero arratzaldean lagunekin geratu nintzen.
Olatz:Ze ondo, ze lagunekin geatu zinan?
Lanyu:Nire kuadrilakoekin. Eta zuk zer egin zenuen asteburuan?
Olatz:Goizean goiz jaiki nintzen 10:00 eta getaira junintzan nire lagunekin patiñetan, eta gero arratzaldean partidoa eduki nuen
lanyu:Ze ondo?Eta irabazi al zenuten?
Olatz:Zori txarrez ez genuen irabazi
Lanyu:Agur
Olatz:Agur
EUSKAL HERRIA, 2006
Taula honetan, Euaskal Herriaren eta Euskal Herriko 7 probintzien hiriburuak, biztanleria, biztanleriaren ortzentaia, dentsitatea, azalera, eta udal herri kopurua.
Euaskal Herriak 3.005.670 biztanle ditu.143,5 dentsitatea, 20950 km² eta 685 udal herria ditu.
Biztanlerik gutxien Zuberoak du, 15.514 eta, aldiz, Bizkaiak du biztanle gehien 1.139,131 baina horrek ez du esan nahi lurralderik handiena dela, handiena Nafarroa Garaia baita 10.421 km² rekin dentsitaterik handiena du 509,3 hain zuzen ere. Ezdago desorekarik azaleraren eta udal herri kopuruaren artean , Nafarroa Garaiak du udal herriak gehien, 272.
Gure herriak, Zarautzen 23117 biztanle ditu, eta 14,80 km², baita 1546,62-ko dentsitate ere.
Euaskal Herriak 3.005.670 biztanle ditu.143,5 dentsitatea, 20950 km² eta 685 udal herria ditu.
Biztanlerik gutxien Zuberoak du, 15.514 eta, aldiz, Bizkaiak du biztanle gehien 1.139,131 baina horrek ez du esan nahi lurralderik handiena dela, handiena Nafarroa Garaia baita 10.421 km² rekin dentsitaterik handiena du 509,3 hain zuzen ere. Ezdago desorekarik azaleraren eta udal herri kopuruaren artean , Nafarroa Garaiak du udal herriak gehien, 272.
Gure herriak, Zarautzen 23117 biztanle ditu, eta 14,80 km², baita 1546,62-ko dentsitate ere.
NIRE AITONA
Nire aitona Inaxio Valverde izena du 1934 ean jaio zen, Maiatzak 5 ean,Azpeitian, Gipuzkoako herribatean.
Gaztea zenean bere osabaren harategia, egin zuen 3, 4 urtez.Bere aitaren baratzean ere laguntzen zuen.Handiagoa egin zenean , bankubatean egin zuen lan ,25 urtez.
1957 an eskondu zen Itziar Agirrerekin, nire amona.Bost seme alaba euki zituzten, horietako bat hil egin zen 3 urte zituela, gaixotasun bategatik.
Seme handienak 55 urte ditu eta Aitor izena du.Azpeitian bizi da bere lau seme alabekin eta bere emastearekin, tecnologiako irakasle bezala egiten du lan.
Bere bigarren semeak 52 urte ditu eta, Susana izena du.Donostian bizi da bere 3 semeekin eta bere gizonarekin, dekoradora bezala egiten du lan.Hirugarren semeak Sara izena du eta 50 urte ditu. Zumaian bizi da , bere 3 seme alabekin eta andereño bezala egiten du lan.Azkenengo semeak Ageda izena du,eta42 urte ditu.Zarautzen bizi da bere alabarekin, ni eta bere gizonarekin , nire aita.
Nire aitonari asko gustatzen zaio , margotzea eta kirola egitea.Asko bidaiatzen zuenez, bere bidai bakoitzeko koadrobat margotzen zuen, eta gaur egun koartobat dauka bere oporretakomargolanez beterik.Kirola ere egiten zuen, Azpeitiko Footballeko ekipoan zegoen.Footbal egitearez aparte eskalatzea etamendira joatea ere gustuko zuen.Baiña bere ankean gaixotasunbat eduki zuen eta operatu egin behar izan zioten, horri erruz errenageratu zen eta horain ez ditu kirol horiek egiten , baina nire amonarekin ateratzen da egunero pasira egitera.
Nire aitona Inaxio Valverde izena du 1934 ean jaio zen, Maiatzak 5 ean,Azpeitian, Gipuzkoako herribatean.
Gaztea zenean bere osabaren harategia, egin zuen 3, 4 urtez.Bere aitaren baratzean ere laguntzen zuen.Handiagoa egin zenean , bankubatean egin zuen lan ,25 urtez.
1957 an eskondu zen Itziar Agirrerekin, nire amona.Bost seme alaba euki zituzten, horietako bat hil egin zen 3 urte zituela, gaixotasun bategatik.
Seme handienak 55 urte ditu eta Aitor izena du.Azpeitian bizi da bere lau seme alabekin eta bere emastearekin, tecnologiako irakasle bezala egiten du lan.
Bere bigarren semeak 52 urte ditu eta, Susana izena du.Donostian bizi da bere 3 semeekin eta bere gizonarekin, dekoradora bezala egiten du lan.Hirugarren semeak Sara izena du eta 50 urte ditu. Zumaian bizi da , bere 3 seme alabekin eta andereño bezala egiten du lan.Azkenengo semeak Ageda izena du,eta42 urte ditu.Zarautzen bizi da bere alabarekin, ni eta bere gizonarekin , nire aita.
Nire aitonari asko gustatzen zaio , margotzea eta kirola egitea.Asko bidaiatzen zuenez, bere bidai bakoitzeko koadrobat margotzen zuen, eta gaur egun koartobat dauka bere oporretakomargolanez beterik.Kirola ere egiten zuen, Azpeitiko Footballeko ekipoan zegoen.Footbal egitearez aparte eskalatzea etamendira joatea ere gustuko zuen.Baiña bere ankean gaixotasunbat eduki zuen eta operatu egin behar izan zioten, horri erruz errenageratu zen eta horain ez ditu kirol horiek egiten , baina nire amonarekin ateratzen da egunero pasira egitera.
ESKUKO TELEFONOAREN ERABILLERA
Orain dela bederatzi urte eskuko telefonoak ez ziren ohikoak,baina gaur egun berriz zeinek ez du mugikorrik? batzuek bat baino gehiago gainera. Telefonoa asko garatu da, sortu zenetik eta batzuk esaten dute oraindik asko aldatuko dela.
Arazoak sortzen al dira mugikorraren erruz?
alko genuke bizi mugikorrik gabe?
lehenengo telefonotik gaur egunera aldaketa handia egon da?
ahalko genuke bizi mugikorrik gabe?
Gaur egun pertsona askok ezingo lukete mugikorrik gabe bizi. Gaur egun mugikorrak denerako erabiltzen ditugu, adb: iratzargailu bezala, argazkiak ateratzeko, gauzak erosteko, txateatzeko… eta mugikorra desagertu egingo balitz, nik este dut kostatu egingo litzaigukeela mugikorra ez edukitzen,edozertarako erabiltzen dugulako. Baina ahalko ginateke bizi lasai asko , eta obeto biziko giñateke, gazte asko ez direlako erlazionatzen jendearekin zuzeneko arreman batean, bakarrik bideojokoetan edo red socialetatik.
Arazoak sortzen ahal dira mugikorraren erruz?
Orain dela zazpi urte jendeak mugikorra hogei urtekin edo beranduago edukitzen zuen. Gaur egun berriz hamar urteko edo gazteagoak mugikorrak dituzte, eta hori batzuetan arazo bat da. Ume askok ez dakite mugikorra batzuetan arriskutsua izan daitekeela, eta red socialetan egoten dira askotan. Gazte askok ciberbulliña jasaten dute mugikorraren bidez, eta beste batzuk farregarri jartzen dituzte beraien argazkiengatik. Baina dena dela mugikorrak ez daude sortuak horrelako arazoak egon daitezen, baizik eta guk sortzen ditugu ditugun arazoak.
Haz clic para configurar HTML personalizado